Xuân Quỳnh - nữ nghệ sĩ nổi bật trên văn đàn Việt Nam đầu XX
Trên tao đàn văn học Việt Nam cuối thế kỷ XX, Xuân Quỳnh được đánh giá là nhà thơ nữ xuất sắc để lại nhiều dấu ấn đặc biệt trong lòng độc giả. Thơ Xuân Quỳnh rất tự nhiên, mộc mạc, chân thật, thể hiện rõ khát khao đối với cuộc sống và tình yêu đôi lứa. Hãy cùng Sntv.vn thưởng thức những bài thơ hay nhất đã làm nên tên tuổi của nữ sĩ này
Bài 1: Tự hát
Tự hát - bản tình ca bất tử về tình yêu
Chả dại gì em ước nó bằng vàng
Trái tim em, anh đã từng biết đấy
Anh là người coi thường của cải
Nên nếu cần anh bán nó đi ngay
Em cũng không mong nó giống mặt trời
Vì sẽ tắt khi bóng chiều đổ xuống
Lại mình anh với đêm dài câm lặng
Mà lòng anh xa cách với lòng em
Em trở về đúng nghĩa trái tim
Biết làm sống những hồng cầu đã chết
Biết lấy lại những gì đã mất
Biết rút gần khoảng cách của yêu tin
Em trở về đúng nghĩa trái-tim-em
Biết khao khát những điều anh mơ ước
Biết xúc động qua nhiều nhận thức
Biết yêu anh và biết được anh yêu
Mùa thu nay sao bão giông nhiều
Những cửa sổ con tàu chẳng đóng
Dải đồng hoang và đại ngàn tối sẫm
Em lạc loài giữa sâu thẳm rừng anh
Em lo âu trước xa tắp đường mình
Trái tim đập những điều không thể nói
Trái tim đập cồn cào cơn đói
Ngọn lửa nào le lói giữa cô đơn
Em trở về đúng nghĩa trái-tim-em
Là máu thịt, đời thường ai chẳng có
Cũng ngừng đập lúc cuộc đời không còn nữa
Nhưng biết yêu anh cả khi chết đi rồi
Tự hát là bài thơ hay được sáng tác vào năm 1984, rút ra tập thơ cùng tên của nữ sĩ Xuân Quỳnh. Đây được xem là thi phẩm hay, mang đậm phong cách của nhà thơ này. Tự hát là tiếng lòng của một trái tim dung dị nhưng hết sức mãnh liệt với nỗi khát khao dâng hiến trong tình yêu. Với tâm trạng tràn ngập hạnh phúc của một người phụ nữ đang yêu và được yêu, khúc hát này thực sự làm người đọc cảm thấy rạo rực theo hồn thơ của tác giả.
Bài 2: Sóng
Tình yêu và những con sóng
Dữ dội và dịu êm
Ồn ào và lặng lẽ
Sông không hiểu nổi mình
Sóng tìm ra tận bể
Ôi con sóng ngày xưa
Và ngày sau vẫn thế
Nỗi khát vọng tình yêu
Bồi hồi trong ngực trẻ
Trước muôn trùng sóng bể
Em nghĩ về anh, em
Em nghĩ về biển lớn
Từ nơi nào sóng lên?
Sóng bắt đầu từ gió
Gió bắt đầu từ đâu?
Em cũng không biết nữa
Khi nào ta yêu nhau
Con sóng dưới lòng sâu
Con sóng trên mặt nước
Ôi con sóng nhớ bờ
Ngày đêm không ngủ được
Lòng em nhớ đến anh
Cả trong mơ còn thức
Dẫu xuôi về phương bắc
Dẫu ngược về phương nam
Nơi nào em cũng nghĩ
Hướng về anh - một phương
Ở ngoài kia đại dương
Trăm nghìn con sóng đó
Con nào chẳng tới bờ
Dù muôn vời cách trở
Cuộc đời tuy dài thế
Năm tháng vẫn đi qua
Như biển kia dẫu rộng
Mây vẫn bay về xa
Làm sao được tan ra
Thành trăm con sóng nhỏ
Giữa biển lớn tình yêu
Để ngàn năm còn vỗ
Bài thơ lấy cảm hứng từ chuyến đi thực tế của nhà thơ tại vùng biển Diêm Điền thuộc tỉnh Thái Bình, xuất bản năm 1968, in trong tập thơ “Hoa dọc chiến hào”. Ở cái tuổi 25 trẻ trung, yêu đời, đầy sức sống, nhà thơ đã không ngần ngại thể hiện tình yêu và trái tim mình.
Sóng: dữ dội và dịu êm, ông ào và lặng lẽ…. giống như bản chất của tình yêu vậy. Từng câu chữ trong bài đều như những nốt nhạc rạo rực yêu thương. Tình yêu ấy nồng nàn, tha thiết, sắt son, thủy chung, khát vọng, vượt qua mọi giới hạn của không gian và thời gian để cập bến bờ hạnh phúc.
Bài 3: Mẹ Của Anh
Bài thơ lấy đi nước mắt của nhiều người
Phải đâu mẹ của riêng anh
Mẹ là mẹ của chúng mình đấy thôi
Mẹ tuy không đẻ không nuôi
Mà em ơn mẹ suốt đời chưa xong
Ngày xưa má mẹ cũng hồng
Bên anh mẹ thức lo từng cơn đau
Bây giờ tóc mẹ trắng phau
Để cho mái tóc trên đầu anh đen
Đâu con dốc nắng đường quen
Chợ xa gánh nặng mẹ lên mấy lần
Thương anh thương cả bước chân
Giống bàn chân mẹ tảo tần năm nao
Lời ru mẹ hát thuở nào
Chuyện xưa mẹ kể lẫn vào thơ anh
Nào là hoa bưởi hoa chanh
Nào câu quan họ mái đình cây đa
Xin đừng bắt chước câu ca
Đi về dối mẹ để mà yêu nhau
Mẹ không ghét bỏ em đâu
Yêu anh em đã là dâu trong nhà
Em xin hát tiếp lời ca
Ru anh sau nỗi lo âu nhọc nhằn
Hát tình yêu của chúng mình
Nhỏ nhoi giữa một trời xanh khôn cùng
Giữa ngàn hoa cỏ núi sông
Giữa lòng thương mẹ mênh mông không bờ
Chắc chiu từ những ngày xưa
Mẹ sinh anh để bây giờ cho em.
Đây có lẽ là bài thơ xúc động nhất trong tất cả những sáng tác của nhà thơ Xuân Quỳnh. Nhiều người yêu thích bài thơ này vì nó mộc mạc, chân thành, đôn hậu và rất đời thường.
Mẹ của Anh là bài thơ tặng mẹ chồng của nàng dâu hiếu thảo Xuân Quỳnh. Âm hưởng chính của bài thơ như lời thủ thỉ, tâm tình, lòng biết ơn của nhà thơ đối với bà Vũ Thị Khánh, mẹ của cố nhạc sĩ Lưu Quang Vũ.
Bài 4: Thơ tình cuối mùa thu
Thu - tình yêu thật đẹp trong thơ Xuân Quỳnh
Cuối trời mây trắng bay
Lá vàng thưa thớt quá
Phải chăng lá về rừng
Mùa thu đi cùng lá
Mùa thu ra biển cả
Theo dòng nước mênh mang
Mùa thu vào hoa cúc
Chỉ còn anh và em
Chỉ còn anh và em
Là của mùa thu cũ
Chợt làn gió heo may
Thổi về xao động cả:
Lối đi quen bỗng lạ
Cỏ lật theo chiều mây
Đêm về sương ướt má
Hơi lạnh qua bàn tay
Tình ta như hàng cây
Đã qua mùa gió bão
Tình ta như dòng sông
Đã yên ngày thác lũ
Thời gian như là gió
Mùa đi cùng tháng năm
Tuổi theo mùa đi mãi
Chỉ còn anh và em
Chỉ còn anh và em
Cùng tình yêu ở lại...
- Kìa bao người yêu mới
Đi qua cùng heo may
Sntv.vn gửi tặng độc giả bài thơ Xuân Quỳnh “Thơ tình cuối mùa thu” trích trong tập thơ “Tự hát” năm 1984. Bài thơ đặc biệt thu hút người đọc không chỉ ở cách miêu tả cảnh khi vào thu chân thực, sinh động mà còn ở cách biểu đạt tình yêu mới mẽ và hết sức lãng mạn
Không cầu kỳ câu chữ, cũng không hoa mỹ khi sử dụng hình ảnh so sánh nhưng tình yêu trong thơ, khát khát được yêu và được sống hết mình vẫn hiện lên rất rõ. Ai đọc thơ Xuân Quỳnh đều cảm thấy rất thân thuộc bởi ta như thấy mình ở trong đó.
Bài 5: Hoa cỏ may
Lối cũ em về nay đã thu
Cát vắng, sông đầy, cây ngẩn ngơ,
Không gian xao xuyến chuyển sang mùa.
Tên mình ai gọi sau vòm lá,
Lối cũ em về nay đã thu.
Mây trắng bay đi cùng với gió,
Lòng như trời biếc lúc nguyên sơ.
Đắng cay gửi lại bao mùa cũ,
Thơ viết đôi dòng theo gió xa.
Khắp nẻo dâng đầy hoa cỏ may
Áo em sơ ý cỏ găm đầy
Lời yêu mỏng mảnh như màu khói,
Ai biết lòng anh có đổi thay?
Không gian bài thơ là khung cảnh thiên nhiên tuyệt đẹp và hoang sơ khi tiết trời chuyển sang thu. Một không gian thu mênh mang nhưng xao xuyến, ngẩn ngơ, mang đầy nhớ nhung về những mùa thu đã qua.
Hình ảnh hoa cỏ may không kiêu kỳ, không hương sắc, mộc mạc, chân thành. Nó có thể bay đến bất kỳ đâu, đặt chân đến mọi nơi, giống như tình yêu của anh và em, dù xa cách bao nhiêu vẫn tìm về bên nhau.
Bài 6: Thuyền và biển
Câu chuyện tình thuyền và biển
Em sẽ kể anh nghe
Chuyện con thuyền và biển:
“Từ ngày nào chẳng biết
Thuyền nghe lời biển khơi
Cánh hải âu, sóng biếc
Đưa thuyền đi muôn nơi
Lòng thuyền nhiều khát vọng
Và tình biển bao la
Thuyền đi hoài không mỏi
Biển vẫn xa... còn xa
Những đêm trăng hiền từ
Biển như cô gái nhỏ
Thầm thì gửi tâm tư
Quanh mạn thuyền sóng vỗ
Cũng có khi vô cớ
Biển ào ạt xô thuyền
(Vì tình yêu muôn thuở
Có bao giờ đứng yên?)
Chỉ có thuyền mới hiểu
Biển mênh mông nhường nào
Chỉ có biển mới biết
Thuyền đi đâu, về đâu
Những ngày không gặp nhau
Biển bạc đầu thương nhớ
Những ngày không gặp nhau
Lòng thuyền đau - rạn vỡ
Nếu từ giã thuyền rồi
Biển chỉ còn sóng gió”
Nếu phải cách xa anh
Em chỉ còn bão tố
Thuyền và Biển đã trở thành bản tình ca bất tử về tình yêu dù qua bao thế hệ vẫn còn nóng hổi. Bài thơ rút ra trong tập thơ “Chồi biếc” của nữ sĩ Xuân Quỳnh vào năm 1963 và được phổ nhạc năm 1981.
Giai điệu bài thơ trầm lắng nhưng dạt dào cảm xúc. Xuyên suốt bài thơ là hình ảnh thuyền và biển biểu trưng cho người con gái và người con trai trong tình yêu. Thuyền và biển luôn bên nhau như tình anh và em thủy chung, sắt son không bao giờ thay đổi. Dẫu bão tố phong ba, dẫu xa cách hàng ngàn hàng vạn dặm vẫn nguyện gắn bó bền chặt bên nhau suốt đời. Thuyền và Biển của Xuân Quỳnh trở thành lời tỏ tình ngọt ngào nhất cho mọi đôi trái gái đang yêu
Bài 7: Bàn tay em
Đôi bàn tay trao cho anh từ ngày ấy
Thi phẩm này nằm trong tập thơ “Tự hát” của nhà thơ Xuân Quỳnh. Vẻ đẹp của người phụ nữ trong bài thơ hiện lên với đầy đủ những đức tính tốt đẹp thông qua hình ảnh đôi bàn tay: chịu thương chịu khó, hi sinh tảo tần, đảm đang, tháo vát, yêu thương chồng con, khát khao được yêu… Phải chăng người phụ nữ ấy chính là nhà thơ Xuân Quỳnh
Gia tài em chỉ có bàn tay
Em trao tặng cho anh từ ngày ấy
Những năm tháng cùng nhau anh chỉ thấy
Quá khứ dài là mái tóc em đen
Vui, buồn trong tiếng nói, nụ cười em
Qua gương mặt anh hiểu điều lo lắng
Qua ánh mắt anh hiểu điều mong ngóng
Anh nghĩ gì khi nhìn xuống bàn tay?
Bàn tay em ngón chẳng thon dài
Vết chai cũ, đường gân xanh vất vả
Em đánh chắt chơi chuyền thuở nhỏ
Hái rau rền rau rệu nấu canh
Tập vá may, tết tóc một mình
Rồi úp mặt lên bàn tay khóc mẹ
Đường tít tắp, không gian như bể
Anh chờ em cho em vịn bàn tay
Trong tay anh, tay của em đây
Biết lặng lẽ vun trồng gìn giữ
Trời mưa lạnh tay em khép cửa
Em phơi mền vá áo cho anh
Tay cắm hoa, tay để treo tranh
Tay thắp sáng ngọn đèn đêm anh đọc
Năm tháng đi qua mái đầu cực nhọc
Tay em dừng trên vầng trán lo âu
Em nhẹ nhàng xoa dịu nỗi đau
Và góp nhặt niềm vui từ mọi ngả
Khi anh vắng bàn tay em biết nhớ
Lấy thời gian đan thành áo mong chờ
Lấy thời gian em viết những dòng thơ
Để thấy được chúng mình không cách trở...
Bàn tay em, gia tài bé nhỏ
Em trao anh cùng với cuộc đời em
Thơ Xuân Quỳnh dù trải qua bao năm tháng vẫn là bản tình ca hấp dẫn đối với tình yêu của bao thế hệ. Đọc thơ ta thấy cả bóng dáng tình yêu của mình trong đó. Hy vọng với những bài thơ tình hay nhất mà Sntv.vn sưu tầm nói trên, bạn sẽ biết nên sống, nên yêu như thế nào?
Để lại Bình Luận của bạn